ParPol Muda Kalendariu OJE 2018
TIMOROMAN COM– Partidu Politiku (ParPol) lima iha Parlamentu Nasional hamosu konsensu politiku ida hodi muda kalendariu Orsamentu Jeral Estadu (OJE) 2018.
Primeiru Ministru (PM), Rui Maria de Araújo, hateten agora dadaun finanseiru kuñesedu ho tinan kalendariu 1 de janeiru to 31 de Dezembru. Maibe, to ona Setembru Governu foun seidauk simu posse. Signifika tenke primeiru aprova programa depois aprova orsamentu ratifikativu ida, tuir kedas aprova OJE 2018, ida ne’e iha Outobru no Dezembru nia laran ne’e susar.
“Governu foun agora iha deit fulan rua ka tolu atu aprova orsamentu rua kedas la bele, tan ne’e mak iha ona konsensus politiku ida husi ParPol ne’ebe mak iha Parlamentu katak, presiza halo ona analiza tekniku ida atu hare implikasaun sei ita mudah finanseiru ne’e,” afirma PM Rui ba jornalista, iha Palasiu Governu, Sesta (08/10).
Xefi Governu ne’e dehan, anivel politiku iha ona konsensu muda tinan finaseiru ba ba fali 1 Jullu to 30 Juñu tinan tuir mai, hanesan uluk to 2017 ne’e tiha ona.
Iha tempu ne’eba relasiona ona kestaun eleisaun hakarak mos ajusta tinan finanseiru ne’e ba tinan akedemiku ida ne’e mak muda tiha fali.
“Mais agora ho problema ida ne’e hanoin atu muda fali finanseiru ne’e hahu husi 1 Jullu to Junu 2019 no tinan sira tuir mai sei mantein hanesan ne’e nafatin.
“Ho ida ne’e mak iha diskusaun tekniku hodi hare nia bantajen no desbantajen no bele halo ka la bele halo sistema oinsa, tekniku sira servisu nafatin semana oin sei aprezenta ba iha partidu Politiku sira ne’ebe mak iha asentu iha parlamentar atu bele disidi,” informa PM Rui.
Nia esplika, orsamentu ratifikativu tenke akontese, tanba orsamentu ratifikativu ne’e signifika orsamentu ne’ebe tenke ajusta ba estrutura Governu foun ou ajusta ba nesisidade foun.
Pruzemplu Governu ne’e lao hela mosu nesisidade foun orsamentu atual la subsente presiza ajusta ne’e mak bolu ratifikativu, tanba iha eleisaun, Govenu foun, Parlamentu foun, entaun tenke iha duni ratifikativu.
Implika Mos Ejekusaun OJE 2017
Aliende ne’e PM, Rui Maria de Araújo, hateten formasaun VII Governu konstituisaun tarde, implika mos ba iha ezekusaun OJE 2017.Tanba ejukusaun OJE iha problema oituan, tanba Ministeriu lubuk ida prestasaun servisu lao la normal.
“Hau hein katak situasaun ida ne’e bele mantein halo diak liu tan to Governu foun ne’e mai,” katak PM Rui.
Nia mos relata kona ba orsamentu ne’ebe iha subsiente, intermus salariu, vens Servisu, kapital dezenvolvimenru mos kalkula hotu ona.Agora ninia implementasaun ne’e mak kuandu tutela politika iha hela inserteza hanesan ne’e, susar teb-tebes no depois administrasaun publika bele halao nia servsisu ho loos.
“Iha implikasaun inserteza kona ba formasaun Governu ne’e iha mos implikasaun ba implementasaun, embora Governu ida ne’e Governu jestaun,” Rui dehan tan.
PM Rui dehan tan, nia ladun iha numeru fiksu, maibe oras ne’e dadaun ezekusaun atiji ona 50%”.(sal)